ساختمان‌های انرژی صفر در ایران، شاید وقتی دیگر

در دنیای امروز با توجه به محدود بودن منابع سوخت فسیلی، ساختمان‌ها، صنایع و دیگر ارگان ها به سمت استفاده از انرژی‌های موجود در زمین مانند انرژی خورشیدی، بادی، بیولوژیکی و آبی حرکت کرده اند همچنین در شرایطی که بیشترین میزان مصرف از کل مصرف انرژی کشور در بخش ساختمان متمرکز شده است یکی از راهکار های نوین برای کاهش این آمار، ساخت ساختمان انرژی صفر است.

ساختمان انرژی صفر که بیشتر با نام ساختمان انرژی شبکه صفر (ZNE) شناخته می‌شود، ساختمانی است که مزیت آن مصرف انرژی صفر و تولید آلاینده کربن صفر سالیانه است؛ اما ساختمان هایی که انرژی مضاعفی را در طول سال تولید می‌کنند ممکن است، ساختمان های انرژی مضاعف و ساختمان هایی که انرژی بیشتری را نسبت به زمان تولید خود صرف می‌کنند، ساختمان انرژی نزدیک به صفر یا خانه‌هایی با ضریب مصرف انرژی کم نامیده می شوند.

در طراحي ساختمان انرژي صفر علاوه بر رعايت موارد معمول و متداول در ساخت ساختمان ها، موارد ويژه نوین و پرهزینه ای نيز باید در نظر گرفته شود. از آنجا كه انرژي مصرف شده در اين ساختمان بايد با استفاده از روش های ممکن تولید و تامین شود، لذا استفاده بيشتر انرژي در ساختمان، معادل با بزرگ شدن ظرفیت تولید انرژی در ساختمان می شود، بنابراین چنانچه این موضوع از نظر فنی مقدور باشد، شرایط فعلی اقتصادی کشور مانع از انجام طرح خواهد شد.

بر این اساس در طراحی ساختمان های انرژی صفر اصولی چون شناخت لازم و کافی از اقلیم، بررسی دقیق محیط اطراف ساختمان ( درختان، ساختمان ها و ...)، تمرکز بر طراحی غیر فعال و کاهش نیاز انرژی ساختمان (عایق‌کاری مناسب، سایبان، تهویه طبیعی و بهره‌گیری از نور روز)، بهره‌گیری از سیستمهای کارآمد (راندمان،COPوEERبالاتر در سیستمهای الکتریکی و مکانیکی، چراغها و لامپهای پربازده) و بهره‌گیری از انرژی های تجدیدپذیر و تولید انرژی می بایست مورد نظر قرار گیرد.

ساختمان های انرژی صفر دسته‌بندی و تعریف های متفاوتی دارند که مهترین آنها ساختمانی است که بدون تبادل انرژی با شبکه، تمامی نیازهای انرژی را خود تامین می‌کند و دیگری که در آن مباحث اقتصادی لحاظ شده است، ساختمانی است که تراز تبادل انرژی سالانه آن با شبکه صفر باشد.

در طراحی ساختمان های انرژی صفر لازم است ابتدا با بهره‌گیری از سیستم های غیر فعال، نیاز انرژی ساختمان را کاهش داد و با انتخاب تجهیزات مکانیکی و الکتریکی کارآمد، مصرف انرژی ساختمان را به حداقل رساند و در نهایت با بکارگیری انواع سیستم های تولید انرژی با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر، جهت دستیابی به رویکرد انرژی صفر، معادل مصرف سالانه انرژی ساختمان، انرژی را در محل تولید کرد.

حال که شرایط ساخت و طراحی ساختمان های انرژی صفر در کشور وجود ندارد بهتر است با رعایت مباحث اصولی و قانونی تعریف شده در مقررات ملی ساختمان همچون مبحث 19 مقررات ملی ساختمان ها را در مصرف انرژی بهینه و همچون برخی از کالای مصرفی مجهز به برچسب انرژی ساختمان کرد.